We leven in een wereld waar genotsmiddelen steeds meer ingeburgerd geraken. Legale en illegale drugs zijn tegenwoordig wijdverspreid en niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Ook Genk ontsnapt daar niet aan. "Naast de verantwoordelijkheid van elk individu is het de taak van het stadsbestuur om te zorgen voor het welzijn, de gezondheid en de veiligheid van zijn burgers. Het Veiligheidshuis speelt samen met de werkgroep drugsoverleg Genk( DRU-G) een belangrijke rol in de aanpak van de drugsproblematiek in Genk. Naast de gekende legale en illegale drugs zal men zich in het vernieuwde drugsbeleid dat nu op tafel ligt richten op meerdere doelgroepen en tegelijkertijd aandacht schenken aan ‘nieuwe verslavingen’ zoals bijvoorbeeld gok-, internet en gameverslaving."

Het stadsbestuur van Genk voert al jaren een gericht preventiebeleid rond drugs. Terwijl vroeger de klemtoon lag op het ‘traditionele’ drugsgebruik en de preventie vooral op de
jongeren gericht werd, kiest men nu voor een totaalaanpak, met alle betrokken Genkse partners. De aanpak berust nog steeds op de pijlers preventie, hulpverlening en regelgeving en is gericht naar alle inwoners van de stad. Het is de werkgroep drugsoverleg Genk, kortweg DRU-G die gestalte zal geven aan het vernieuwde drugsbeleid.

Eind 2013 werd deze werkgroep opgericht en voor het eerst zitten nu alle organisaties werkzaam op Genks grondgebied op regelmatige basis samen. Deze werkgroep bestaat uit het Veiligheidshuis (stad Genk), OCMW Genk, CAD, LiSS, CAW Limburg, huisartsenkring Prometheus, Politie GAOZ. Zij brengen alle signalen, tendensen, noden en behoeften in de drugproblematiek in kaart en met die kennis voeren ze heel gerichte acties. De coördinatie gebeurt door het Veiligheidshuis in de Vennestraat, dat deel uitmaakt van de afdeling Sociale Zaken van het stadsbestuur.

In dit vernieuwde drugsbeleid is er aandacht voor diverse doelgroepen die misschien niet op het eerste zicht aan drugsgebruik worden gelinkt. “Er wordt bewust gekozen voor een verbreding in het preventief luik”, verduidelijkt schepen van Sociale zaken, Geert Swartenbroekx. “Terwijl vroeger onze aandacht vooral naar jongeren en scholen uitging, kijken we nu actief naar andere doelgroepen. We richten ons bijvoorbeeld ook naar de Genkse senioren. We willen hen beter informeren over alcohol- en medicatie en de gevaren die problematisch gebruik met zich mee kunnen brengen. In de eerste plaats waarschuwen we voor de gevolgen voor hun gezondheid maar bijvoorbeeld ook voor de gevolgen voor hun leefomgeving of in het verkeer.”


Nieuwe ‘verslavingen’: internet, gamen en gokken

Uiteraard blijft het Veiligheidshuis inzetten op preventie bij jongeren. Via lessenpakketten en themabrochures worden jongeren op de schoolbanken aangesproken en tegelijk richt het Veiligheidshuis zich ook tot leerkrachten, ouders en opvoeders. “Bovendien houden we ons in onze infocampagnes niet alleen bezig met de ‘traditionele’ verslavingen zoals tabak, alcohol of cannabis”, klinkt het. “Ook de ‘nieuwere’ tendensen zoals buitensporig internetgebruik, gamen of gokken volgen wij nauwgezet op. Vorig jaar nog heeft het Veiligheidshuis op vraag van de scholen geïnformeerd over de gevaren van energiedranken. Die worden steeds meer geconsumeerd, terwijl de kinderen en ouders vaak niet stilstaan bij de oppeppende en negatieve werking van deze drankjes.” In 2014 zullen de jongeren via de scholen aangesproken worden, maar trekken we ook de wijken in. Samen met CAD, de Opvoedingswinkel en Katarsis wordt er momenteel aan een gerichte preventieve actie naar ouders gewerkt.

Genk kan op dit ogenblik reeds een beroep doen op een uitgebreid hulpverleningsaanbod. De werkgroep DRU-G wil erover blijven waken dat dit aanbod toereikend en toegankelijk blijft en aangepast aan de noden van de problematische gebruikers en hun omgeving. In 2012 hebben 329 inwoners van Genk beroep gedaan op het individueel hulpverleningsaanbod van het Centrum voor Alcohol en andere Drugsproblemen. Concreet stelt 0,5 % van de Genkse bevolking een hulpvraag met betrekking tot een misbruik – of afhankelijkheidsproblematiek. Hierbij valt op dat het aantal hulpvragen in de leeftijdscategorie jonger dan 25 jaar daalt. Dit zou het resultaat kunnen zijn van de hoge inzet op de pijler preventie binnen Genk.

Ook opvallend is dat binnen de klassieke hulpverlening meer mannen dan vrouwen een begeleiding starten. Bij de online hulpverlening is er echter een belangrijke verschuiving merkbaar. We merken dat we via deze weg we niet alleen méér vrouwen maar ook hooggeschoolden en werkenden bereiken. Op dit ogenblik is er een aanbod voor alcoholhulp, cannabishulp, drugshulp en gokhulp. Het anonieme karakter en de laagdrempeligheid spelen hier uiteraard een belangrijke rol.